Dnia 22 października br. z inicjatywy Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania w Hotelu Novotel w Szczecinie odbyła się Konferencja Regionalna „Rząd równych szans – administracja przeciw dyskryminacji”. Wzięli w niej udział urzędnicy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z Minister Agnieszką Kozłowską – Rajewicz, Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Traktowania na czele, Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w osobie Wojewody, Marcina Zydorowicza, Urzędu Miasta Szczecina reprezentowanego przez Dyrektora Biura do Spraw Organizacji Pozarządowych, a także Posłanka na Sejm RP – Magdalena Kochan.

Celem konferencji było zaprezentowanie dobrych praktyk w zakresie polityki równego traktowania na szczeblu instytucji publicznych, a także omówienie sytuacji poszczególnych grup społecznych na rynku pracy. W tym celu zaprezentowany został projekt „Równe traktowanie standardem dobrego rządzenia” realizowany przez Biuro Pełnomocnika do spraw Równego Traktowania w partnerstwie ze Szkołą Główną Handlową i Uniwersytetem Jagiellońskim. Autorzy projektu zwrócili szczególną uwagę na sytuację dyskryminowanych grup społecznych.

Innym ważnym punktem szczecińskiej konferencji była dyskusja panelowa „Kobiety na rynku pracy” podczas której głos zabierali przedstawiciele świata naukowego – dr Włodzimierz Durka z Wydziału Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego, administracji państwowej – Andrzej Przewoda, Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie, pracodawców – Anna Kornacka z ZPPZ Lewiatan, a także organizacji społecznych – Bogna Czałczyńska z Fundacji Czas Dialogu, Pełnomocniczka Regionalna Kongresu Kobiet i Jolanta Niemcewicz z Muzeum Kobiet.

Konferencja zakończyła się dyskusją dotyczącą omawianych tematów, którą podsumowała Pełnomocnik Rządu do Spraw Równego Traktowania – Agnieszka Kozłowska – Rajewicz.

W dniach od 2 do 5 października br. Dyrektor Instytutu Pamięci i Dziedzictwa Romów oraz Ofiar Holokaustu – Mateusz Babicki prowadził poszukiwania materiałów naukowych w Europejskim Centrum do Spraw Mniejszości we Flensburgu w Niemczech. W ciągu wspomnianych czterech dni dokonywał on przeglądu posiadanych przez ECMI bogatych zasobów różnorodnych materiałów, dotyczących problematyki mniejszości, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących Romów, a także kwestii dyskryminacji, rasizmu, praw językowych oraz szeroko pojętej ochrony praw człowieka. W prowadzeniu poszukiwań dużej pomocy Dyrektorowi Instytutu ZRP udzielił Główny Bibliotekarz Europejskiego Centrum Praw Mniejszości – William McKinney, dzięki uprzejmości którego możliwe było bezpłatne pozyskanie kserokopii wybranych materiałów z zakresu tematyki romskiej, dotyczących zarówno kwestii historycznych, jak i współczesnej sytuacji mniejszości romskiej w Europie.

W trakcie swego pobytu we Flensburgu Dyrektor Babicki nawiązał szereg kontaktów z pracownikami oraz praktykantami ECMI, które w niedalekiej przyszłości mogą zaowocować nowymi obszarami współpracy i podejmowanymi przedsięwzięciami. Bliska współpraca z Centrum oznaczałaby dla ZRP kolejne i niezwykle ambitne przedsięwzięcia realizowane z tak znaczącym i prestiżowym ośrodkiem badawczym. Centrum z siedzibą we Flensburgu organizuje bowiem wysokiego szczebla wydarzenia związane z problematyką mniejszości, w tym także związane z Romami.

Europejskie Centrum do Spraw Mniejszości istnieje od roku 1996 jako niezależna i wielodyscyplinarna instytucja, składająca się z międzynarodowego personelu, który uzupełniają stowarzyszeni w nim naukowcy z terenu całej Europy. Realizuje ono praktyczne i nakierowane na politykę badania i analizy, stanowiąc jednocześnie źródło informacji, dokumentacji i doradztwa w zakresie relacji mniejszości z większością. Działalność ECMI finansowana jest z funduszy rządów Danii, RFN oraz landu Szlezwik – Holsztyn. W maju br. rozpoczęło realizację projektu na rzecz integracji Romów w Gruzji, wcześniej zaś zaangażowane było w projekt adresowany do społeczności romskiej w Kosowie.

Dnia 7 listopada br. w Szczecińskim Inkubatorze Kultury w Szczecinie z inicjatywy Zakładu Najnowszych Dziejów Politycznych i Problemów Etnicznych Instytutu Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego odbyła się Konferencja Naukowa „Procesy mobilizacji etnicznej mniejszości narodowych i etnicznych w województwie zachodniopomorskim na tle doświadczeń grup narodowościowych w innych regionach”. Honorowy patronat nad konferencją objęło Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji oraz Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP.

Wśród uczestników konferencji obecni byli pracownicy naukowi wyższych uczelni ze Szczecina oraz innych miast, działacze organizacji mniejszości narodowych i etnicznych, a także przedstawiciele Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. W trakcie konferencji zaprezentowano łącznie jedenaście referatów dotyczących różnych aspektów tematyki mniejszości, wśród których nie mogło rzecz jasna zabraknąć zagadnień dotyczących Romów. Zaprezentowali je dr Piotr Krzyżanowski z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim oraz mgr Mateusz Babicki ze Związku Romów Polskich z siedzibą w Szczecinku.

Referat Piotra Krzyżanowskiego dotyczył gorzowskiego festiwalu „Romane Dyvesa” jako przykładu inicjatywy samych Romów oraz jego roli w zakresie podtrzymywania romskiej tożsamości, kultury i języka. Z kolei Dyrektor Instytut Pamięci i Dziedzictwa Romów oraz Ofiar Holokaustu – Mateusz Babicki, opowiadał zgromadzonym o dotychczasowej działalności szczecineckiego stowarzyszenia na szczeblach lokalnym, regionalnym, ogólnokrajowym i międzynarodowym. Tematyka romska pojawiła się również w wystąpieniach kilku innych prelegentów. Po trzech sesjach wystąpień i dyskusji uczestnicy konferencji udali się na projekcję filmów dokumentalnych wyprodukowanych przez TVP Szczecin w ramach cyklu „Pomerania Ethnica”.

Konferencja została dofinansowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego.

Amnesty International ostro skrytykowała serbskie władze za przymusowe przesiedlenia Romów w stolicy kraju – Belgradzie na początku tego roku i wezwała do opracowania ustawodawstwa zabraniającego tego rodzaju eksmisji.

„Masowe przymusowe wysiedlenia pokazują potrzebę zmian w ustawodawstwie serbskim. Władze muszą pilnie przyjąć prawo, które zabrania przymusowych eksmisji i określa zabezpieczenia, które muszą zostać dopełnione przy każdej eksmisji, tak aby prawo do odpowiedniego lokalu mieszkalnego i inne prawa człowieka były przestrzegane w przypadku każdej społeczności będącej obiektem eksmisji” – napisała Amnesty w swym oświadczeniu.

W kwietniu w Belgradzie władze usunęły około 1.000 Romów z obozowiska w centrum handlowym w Nowym Belgradzie, gdzie mieszkali w kartonowych domach. Romowie zostali przesiedleni do blaszaków z bieżącą wodą i prądem, zlokalizowanych w kilku obszarach na przedmieściach miastach oraz w innych miejscach Serbii, zdaniem Amnesty pogarszając tym samym położenie wielu z nich. 

Jak podaje portal nto.pl Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Brzegu zorganizował lekcje języka polskiego dla dziesięciorga Romów. Pomysł zrodził się w głowie Pauliny Maksymiak, pracownicy MOPS-u w Brzegu , która jest także koordynatorką unijnego projektu „Twój krok do lepszego jutra”. Jak sama mówi, liczy że dzięki  nauce języka polskiego przez Romów, Polacy lepiej poznają ich kulturę, zwyczaje i zachowania. W lekcjach uczestniczą dorośli Romowie, którzy na co dzień mają problemy ze sprawami urzędowymi, czy pomocy dzieciom w nauce ze względu na swoją nieznajomość pojedynczych słów oraz problemów z pisaniem i czytaniem. Jak mówi Dobrosława Maszałkowska, polonistka, która podjęła się nauki Romów – romscy uczniowie mają głównie problem z poprawnym zapisem tego, co słyszą, bo nie najlepiej rozróżniają głoski. Na lekcje przychodzą wciąż kolejni chętni Romowie.

Jak informuje portal kultura radom.echodnia.eu 23 września w Radomiu odbył się koncert zespołów wykonujących muzykę romską organizowany przez stowarzyszenie „Romano Waśt”. W Miejskim Ośrodku Kultury „Amfiteatr” w Radomiu, gdzie wystąpiły grupy takie jak „Trzy Korony” założone przez Krzysztofa Klenczona, Agatę Siemaszko i Kubę "Bobas" Wilk z Zakopanego, Čači Vorba z Lublina, Rada Dance Art z Białegostoku oraz La Bogusha y su grupo z Hiszpanii. W programie był także pokaz filmów o tematyce romskiej. Zgromadzeni mieli okazję zobaczyć produkcję pt. "Gadzio" w reżyserii Kryspina Pluty i "Czarną córkę" w reżyserii Anny Skorupy. Można było także skosztować przysmaków tradycyjnej kuchni romskiej. Prezes radomskiego stowarzyszenia Romów,  Julita Bogdanowicz, wiceprezes – Agnieszka Caban oraz członkini „Romano Waśt” Adela Głowacka otrzymały dyplomy gratulacyjne za swoją pracę od Stanisława Stankiewicza, prezydenta International Romani Union. Stowarzyszenie „Romano Waśt” zaprosiło także na kolejny Festiwal Muzyki i Kultury Romskiej „Romano Sweto”.

Polskie Radio informuje, że w godzinach wieczornych 27 września kilkudziesięciu mieszkańców Marsylii zmusiło Romów do ucieczki z dzikiego obozowiska, w którym ci koczowali, a następnie podpalili jego pozostałości. Obozowisko romskie znajdowało się na terenie osiedla Creneaux, na północ od Marsylii. Zostało rozbite cztery dni przed wygnaniem Romów. 27 września marsylczycy otoczyli obozowisko i nakłonili 40-osobową grupę romską do opuszczenia miejsca. Gdy Romowie ewakuowali się, mieszkańcy osiedla podpalili pozostałości obozu, nie doszło do przemocy fizycznej. Na miejsce przybyła policja rozdzielając sprawców podpalenia od Romów, którzy nadal przebywali w obozowisku. Według radia Europe 1 tego samego dnia rano, mieszkańcy osiedla apelowali w prefekturze o likwidację obozowiska, tłumacząc, że Romowie dokonują włamań i „wszystko brudzą”. Zapowiadali też, że w przypadku braku reakcji władz, sami wymierzą sprawiedliwość. Od sierpnia br. francuska policja zlikwidowała obozowiska romskie w wielu miastach, m.in. w Lille, Marsylii, Lyonie czy w regionie podparyskim. Socjalistyczne władze Francji kontynuują rozpoczętą za rządów prezydenta Nicolasa Sarkozy'ego politykę usuwania nielegalnych siedlisk romskich, tłumacząc, że chcą ułatwić Romom integrację z francuskim społeczeństwem, m.in. przez zniesienie przeszkód w przyjmowaniu romskich dzieci do szkół.

Portal internetowy lca.pl informuje o projekcie realizowanym przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Legnicy  finansowanym z rządowego programu. W ramach projektu Romowie zamieszkujący Legnicę mogą bezpłatnie korzystać z pomocy prawnej. Projekt jest skierowany głównie do rodziców młodzieży romskiej, którzy borykają się z problemami natury prawnej. Punkt porad prawnych funkcjonuje w bibliotece przy ulicy Rynek 15 i jest czynny we wtorki w godzinach od 17 do 18 i czwartki od 9 do 10. Maria Przybylska pomaga tam pisać pisma procesowe do sądu, a także udziela bezpłatnych porad. - Nie zwlekajcie z przyjściem do punktu, bo w sprawach sądowych liczy się przede wszystkim czas, trzeba przestrzegać terminów, żeby pozytywnie załatwić każdą sprawę.– mówi prawniczka. W ramach tego samego projektu Romowie będą mieli także okazję wziąć udział w zajęciach z komunikacji interpersonalnej. Na grudzień zaplanowano spotkanie podsumowujące efekty projektu. Szacuje się, że Legnicę zamieszkuje 350 rodzin romskich, w tym ponad 108 uczniów szkół.

Muzeum Okręgowe w Tarnowie ogłosiło trzecią edycję Międzynarodowego Konkursu Poezji o Tematyce Romskiej imienia Papuszy pt. „O złote pióro Papuszy”. Wcześniejsze edycje konkursu cieszyły się dużym zainteresowaniem, co roku spływało mnóstwo zgłoszeń. Konkurs jest swego rodzaju oddaniem czci romskiej poetce Bronisławie Wajs, znanej szerzej jako Papusza, której utwory literackie zostały docenione w  szerokich kręgach poetyckich i nagrodzone wieloma wyróżnieniami. Papusza swoją poezję tworzyła w oparciu o własne doświadczenia z czasów życia taborowego, sprawia to, że jej wiersze są bardzo osobiste i nacechowane szczególną wrażliwością. Regulamin konkursu oraz karta zgłoszeniowa dostępne są na stronie internetowej tarnowskiego muzeum. Utwory można nadsyłać do końca lutego 2013 roku.